Saf suda Nötr (ne asidik ne de alkali) olan hidrojen iyonunun konsantrasyonu litre başına 10−7 gram eşdeğeridir, bu da 7 pH'a karşılık gelir. pH'ı 7'den düşük olan bir çözelti asidik olarak kabul edilir; pH'ı 7'den büyük olan bir çözelti, bazik veya alkalin olarak kabul edilir.

pH bir çözeltinin asitlik veya bazlık derecesini tarif eden ölçü birimidir. Açılımı "Power of Hydrogen" (Hidrojenin Gücü)'dir. Ölçüm ilk olarak Danimarkalı biyokimyacı S.P.L. tarafından kullanıldı. Sørensen, sulu bir çözeltinin litre başına eşdeğer cinsinden ifade edilen hidrojen iyonu konsantrasyonunu temsil eder: pH = −log[H+] (bu tür ifadelerde, bir kimyasal sembolün köşeli parantez içine alınması, sembolize edilen türlerin konsantrasyonunun şu şekilde olduğunu belirtir: dikkate alınan miktar).

Hidrojen iyonu konsantrasyonunun fiziksel önemi hakkındaki belirsizlik nedeniyle pH'ın tanımı operasyonel bir tanımdır; yani bir ölçüm yöntemine dayanmaktadır. ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü, pH değerlerini, belirli çözeltilerdeki belirli standart elektrotlar arasında mevcut olan elektromotor kuvvet cinsinden tanımlamıştır.

pH nasıl ölçülür ?

Sıvıların asitliğini veya bazlığını ölçmek için bir pH metre kullanılır. PH genellikle, test edilecek çözeltiye yerleştirilen uygun elektrotlar arasındaki elektromotor kuvvet (elektrik potansiyeli veya voltaj) farkını pH okumalarına dönüştüren bir pH metre ile ölçülür. Temel olarak bir pH metre, pH'a duyarlı bir elektrot ve bir referans (değişmeyen) elektrota bağlı bir voltmetreden oluşur.

PH'a duyarlı elektrot genellikle camdır ve referans genellikle bir cıva-cıva klorür (kalomel) elektrottur, ancak bazen gümüş-gümüş klorür elektrot da kullanılır. İki elektrot bir çözeltiye daldırıldığında pil görevi görür. Cam elektrot, çözeltideki hidrojen iyonu aktivitesiyle doğrudan ilişkili olan bir elektrik potansiyeli (yük) geliştirir ve voltmetre, cam ve referans elektrotlar arasındaki potansiyel farkını ölçer. Sayacın dijital veya analog (ölçek ve saptırılmış ibre) okuması olabilir. Dijital okumalar kesinlik avantajına sahipken, analog okumalar değişim oranlarına ilişkin daha iyi göstergeler sağlar. Pille çalışan portatif pH metreler, toprak pH'ının saha testlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. pH testleri, turnusol kağıdıyla veya gösterge boyalarının sıvı süspansiyonlarda karıştırılması ve elde edilen renklerin, pH'a göre kalibre edilmiş bir renk şemasıyla eşleştirilmesi yoluyla, daha az doğrulukla da yapılabilir.

İçme suyunda ideal pH değeri ne olmalıdır ?

İnsan vücudunun %70'i sudan oluşmaktadır ve ortalama pH değerini 7,5 seviyelerinde tutmaya çalışır. Fakat dış etkenlerden dolayı bu denge pH-4 civarına kadar düşebilmektedir. Sürekli düşük pH seviyesi pek çok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Bu tür riskleri önlemenin yolu, uzmanların tavsiyelerini dikkate alarak minerallli, pH değeri 7,5 ve üzerinde suları tercih etmekten geçiyor. 

Yüksek pH'a sahip sular daha çok oksijen tutarlar ve daha uzun süre tazeliklerini korurlar. Oksijeni yüksek sular ise tüketilmesi en uygun sular olarak bilinmektedir. Suda çözünmüş oksijen akciğerden değil, doğrudan kan damarlarından hücrelere aktarılır. Bunun birçok avantajı vardır; çok fazla içilse bile hiçbir yan etkisi bulunmaz, aynı anda birçok bölgeye oksijen taşınımı dengeli bir şekilde sağlanmış olur. Uzmanlar oksijen bakımından zengin su içiminin, karaciğerdeki oksijeni nefes almaya kıyasla altı kat artırdığını ileri sürmektedir (2).  

pH değeri 7 ve altında olan sular vücudun dengeli çalışmasına engel olur ve besinlerden alınan faydaları azaltabilir. Sürekli tüketimde aşındırıcı etkisi yüzünden karaciğer, mide, böbrek, damar gibi hayati organlarda sorunlara yol açabilir.

pH değeri 7,5 ve üzeri su tüketiminin insan sağlığına etkileri nelerdir ?

Vücud alkali haldeyken daha dengeli çalışır ve besinleri daha iyi kullanır. Stres, enfeksiyon ve hastalık gibi faktörler vücutta asidik bir ortam yaratır. Kanın uzun süreli olarak asidik kalması hücreleri, dokuları ve organları zayıflatır. Dolayısı ile hastalıklara da davetiye çıkarmak istemiyorsak pH değerine dikkat etmek gerekli.

Son dönemde yapılan araştırmalar, pH değeri yüksek suların kanser için engelleyici özellikte olduklarını göstermektedir. Kanser hücreleri asidik ortamlarda (pH 4-5) daha hızlı bölünmekte ve yayılım göstermektedir. Ph değeri yüksek suların içimi, kanser hücrelerinin yaşayabileceği zemine engel olur.

Tarım alanlarında kullanılan suyun pH seviyesinin önemi nedir ? 

Tarımda, pH muhtemelen toprakla ilişkili nemin en önemli tek özelliğidir; çünkü bu gösterge, toprakta hangi mahsullerin kolaylıkla büyüyeceğini ve onu diğer mahsullerin yetiştirilmesine uyarlamak için ne gibi ayarlamalar yapılması gerektiğini gösterir. Asidik topraklar genellikle verimsiz olarak kabul edilir ve bu nedenle çoğu geleneksel tarım ürünü için de geçerlidir, ancak kozalaklı ağaçlar ve yaban mersini gibi Ericaceae familyasının birçok üyesi alkali toprakta gelişemez. Asidik toprak, kireçle işlenerek "tatlandırılabilir" veya nötrleştirilebilir. Toprağın asitliği arttıkça alüminyum ve manganezin topraktaki çözünürlüğü de artar ve birçok bitki (tarımsal ürünler dahil) bu metallerin yalnızca küçük miktarlarını tolere eder. Toprağın asit içeriği, mikrobiyal etki yoluyla organik malzemenin ayrışması, hidrolize veya nitrifikasyon yapan gübre tuzları, tuzlu bataklıkların tarım arazisi olarak kullanılması için kurutulması sırasında kükürt bileşiklerinin oksidasyonu ve diğer nedenlerle artar.

Peki vücudumuzun pH'ı nedir?

Vücut pH ımızın nötür olduğunu zannediyorsanız yanılıyorsunuz. Nötür pH ifadesinin vücudumuz için bir anlamı yoktur çünkü vücudumuzun tek bir pH değeri yoktur. Vücut pH ına bölge bölge bakmak gerekir. Örneğin Kanın pH değeri 7.34-7.45 aralığındadır, mide pH ı ise 1.5-3.5 aralığındadır. Ağız içinin pH aralığı 6.3 - 6.6 iken idrar pH ı 6 dır.

Cildimizin de bir pH değeri vardır. Genel olarak değerlendirirsek cilt pH ı 4.5-5.5 aralığındadır yani hafif asidik bir değerdedir.

Biraz daha spesifik hale getirmeye çalışırsak kadınların cildi erkeklere göre daha asidiktir. Ellerimiz vücudumuzun diğer yerlerine göre daha asidiktir. Esmer ten açık tene göre daha asidiktir… Bundan nasıl bir sonuç çıkarabiliriz? Asidik yani pH ı 7 nin altında olan ürünler cildimiz için kötü değildir.

Cildimiz doğal olarak asidik yapıdadır ve cilt fonksiyonlarına sağlıklı olarak devam edebilmesi için asidik olarak kalmalıdır. Cildimizi pH 10-11 olan bir sabunla yıkadığımızda cilt pH ı da bu değere çıkar. Bu cilt için çok hasar vericidir, iritasyon, enflamasyon ve kuruluğa neden olur. Cilt bariyeri hasar alır.

Cildin doğal pH dengesini koruması ve sağlıklı olarak fonksiyonlarını sürdürebilmesi için günlük düzenli eksfolyasyon çok önemlidir. Eksfolyanlar cildin pH dengesini koruması açısından hayati önem taşımaktadır. Eksfolyanlar için ideal pH 3.2-4 aralığıdır. Günlük ve haftalık olarak cilt bakım rutinine dahil edilebilirler. Günlük hayatımızda kullandığımız bazı ürünlerin pH seviyesini gösteren tabloyu sizin için derledik;